Þess vegna má ekki selja Gagnaveituna

 

Ljósleiðarinn er rafveita 21. aldarinnar.  Það er alveg ljóst að rafveitan var ekki farin að skila hagnaði á fyrstu árum sínum.  Það tók áratugi en kom hins vegar smám saman.  Hér er verið að hugsa til langs tíma, áratuga.

Af hverju má ekki bara selja Gagnaveituna?

Vegna þess að markaður með ljósleiðara væri vægast sagt ófullkominn, þ.e. samkeppni á þessum markaði er útilokuð.  Það hefur ekkert venjulegt fyrirtæki efni á því að leggja tugi milljarða í ljósleiðaralagningu í hvert hús til að fá af því arð eftir 10-20 ár.  Þess vegna er útilokað að það komi 4-6 aðilar inn á markaðinn sem leggi allir ljósleiðara um allar trissur.  Það mun því aldrei skapast virk samkeppni.  Einkaaðili sem keypti Gagnaveituna gæti því blóðmjólkað markaðinn með háu verði og einokunartilburðum sem dregið gæti verulega úr samkeppnishæfni Íslands ef aðgengi að ljósleiðaranum væri takmarkað á þennan hátt.

Þar sem ekki er hægt að skapa samkeppni UM ljósleiðarann þá er ætlunin að skapa samkeppni Á ljósleiðaranum, þ.e. meðal þeirra sem framleiða þjónustu inn á hann.  Þar eru miklu fleiri um hituna.

Árið í ár er auðvitað út úr korti hjá öllum fyrirtækjum sem hafa fjármagnað sig með erlendum lánum og það er því ekki skynsamlegt að taka langtímaákvarðanir á grundvelli þessa árs.  Aðgangur viðskiptavina GR að ljósleiðaranum á sanngjörnum kjörum mun hafa gríðarleg áhrif á samkeppnishæfni Íslands næstu ár og áratugi.  Vöndum okkur og köstum ekki barninu út með baðvatninu.

Milljarðatap Gagnaveitunnar

Athugasemdir

[Bensi (IP-tala skráð) 15.9.2009 kl. 11:03]

Bíddu nú við, er Gagnaveitan ekki í samkeppni við Mílu???

Ég veit ekki betur en að það sé samkeppni á þessum vettvangi af fyrrverandi ríkisfyrirtæki (Símanum) sem er nú einkafyrirtæki (Míla) og að Gagnaveitan sé í eigu Orkuveitunnar sem er í eigu Reykjavíkurborgar og nokkurra annarra sveitarfélaga. Þannig að staðan er nú að opinbert fyrirtæki er í samkeppni við einkageirann.

Varðandi það að einkaaðili geti blóðmjólkað markaðinn með háu verði þá er nú einfalt að setja reglur um slíka hluti, sbr. reglur Póst- & fjarskiptastofnun sem gilda á kopartengingar (sem Míla á og rekur).  Míla getur ekki "blóðmjólkað markaðinn" þar sem verðskrá þeirra er háð samþykki Póst- og fjarskiptastofnunar.

Mitt mat hefur alltaf verið það sama, opinber fyrirtæki eiga ekki að vera í samkeppni við einkageirann!

Svo má alltaf setja spurningamerki við hina hrikalegu peningahýt sem Lína.net var og Gagnaveitan er afprengi af.  Hvað menn fengu að sukka með sjóði almennings (ég tel Orkuveituna sem hlut af sjóði almennings þar sem hún er opinbert fyrirtæki í minni eigu sem skattgreiðandi í viðkomandi sveitarfélagi ásamt því að vera greiðandi þjónustu Orkuveitunnar sem gæti sjálfsagt verði lægri ef þeir hefðu ekki farið út í þessa vitleysu  ). 

[Sigurður Viktor Úlfarsson, 15.9.2009 kl. 11:23]

Þótt einn annar aðili sé á markaðnum kalla ég það ekki virka samkeppni.  Það heitir í besta falli fákeppni.  Stór hluti grunnfjárfestinga Mílu voru gerðar af opinberum aðilum úr opinberum sjóðum áður en þær fóru að skila rekstraraðilanum arði.  Tekjur Mílu koma af rekstri kerfis sem ríkið hefur lagt undanfarna áratugi og kostaði milljarða.

Það er beinlínis hlutverk Orkuveitunnar að halda úti grunnkerfum á sínu veitusvæði og það er mín skoðun að ljósleiðarinn sé hluti af þeirri grunnþjónustu 21. aldarinnar alveg eins og rafmagnið og síminn varð hluti af grunnþjónustunni á 20. öldinni þótt það hefði ekki verið það á þeirri nítjándu.

Hagsmunir samfélagsins af því að fyrirtæki eins og OR haldi úti ljósleiðaranum vega mun þyngra en hagsmunir Mílu af því að vera á hálfopinberum markaði sem þeir keyptu sig sjálfir inn á.

"Hrikaleg peningahýt" eru örugglega ummæli sem heyrðust fyrir 100 árum þegar byrjað var að leggja rafmagn og síma í hvert hús.  Arðsemi þeirrar fjárfestingar fyrir samfélagið er hins vegar margföld og það sama á eftir að gilda um ljósleiðarann.

[Magnús Birgisson (IP-tala skráð) 15.9.2009 kl. 20:24]

Örugglega soldið til í þessu hjá þér...

En það eru samt nokkkrar spurningar sem þarf að svara.

T.d.....hvenær er nóg komið ? Hversu lengi er hægt að halda þessu við með eilífum eiginfjárframlögum áður en menn segja hingað og ekki lengra ?...er það 5 milljarðar?...8?...10?

Eins og þetta blasir við mér þá er virðist með þessum rökum vera hægt að halda áfram endalaust í þeirri  von að þetta fari einhverntíma að skila arði. Ef það væru einkaðilar sem fjármögnuðu þá væru þeir búnir að setja sér mörk, annaðhvort í fjárhæð eða tíma, þar sem þeir myndu ákveða að hér eftir erum við að henda góðum peningum á eftir slæmum.

Annað. Það er erfitt að sjá fyrir sér að heitt eða kalt vatn yrði flutt öðru vísi en í gegnum pípur. Eða rafmagn í gegnum kopar. Slík vissa er allsekki fyrir hendi þegar kemur að gagnaflutningum og ljósleiðara því tækniframfarir hafa lengt lífdaga koparsins og allt eins víst að mun ódýrari tækni með gagnaflutningum í lofti verði ofaná. Ljósleiðari er því alls ekki eins ,,sure bet" einsog kann að virðast.

[Sigurður Viktor Úlfarsson, 16.9.2009 kl. 02:00]

Ég hef auðvitað ekki þær tölulegu forsendur sem stjórnendur Gagnaveitunnar vinna út frá.  Þeir gera væntanlega áætlanir byggðar á einhverri arðsemiskröfu miðaða við einhvern tiltekinn tímapunkt.  Það er hins vegar ljóst eins og þú segir að tækniframfarir á 21. öldinni eru hraðar og því þarf að miða arðsemiskröfuna við mun styttri tíma en gert var í gamla daga.

Hér að neðan er hluti úr fundargerð sem ég fann á vef Reykjavíkurborgar.  Sigrún Elsa er töluglögg kona með mikla þekkingu á málefnum OR og hefur virðing starfsmanna fyrir hennar málflutningi aukist með árunum.

Sé það rétt sem fram kemur í þessu áliti Landsbankans að innan fárra ára verði verðmætið komið í 30 milljarða þá er ljóst að 5, 8 eða 10 milljarða kostnaður við uppbyggingu kerfisins er frábær fjárfesting svo ekki sé minnst á þann samfélagslega ávinning sem íbúar á veitusvæði OR/GR hafa af málinu en hann verður margföld þessi upphæð á næstu 5-10 árum.

Það er mín skoðun að Alfreð, Guðmundur og þeir sem lögðu af stað í ljósleiðaraævintýrið á sínum tíma hafi verið einstaklega framsýnir þótt Guðlaugur Þór og fleiri hafi nýtt hvert tækifæri í gegnum tíðina til að rakka þetta niður.

Sigrún Elsa Smáradóttir sagði eftirfarandi á borgarstjórnarfundi 2. október 2007:

"Fjölmiðlar hafa undanfarnar vikur fjallað nokkur ítarlega um verðmat á Gagnaveitu Reykjavíkur sem nýlega var lagt fram í stjórn fyrirtækisins. Samkvæmt upplýsingum sem birst hafa í fjölmiðum og hvorki meiri- né minnihluti hafa séð ástæðu til að gera athugasemdir við hafa tveir bankar, Landsbanki Íslands og Glitnir, lagt fram sjálfstætt verðmat fyrir Gagnaveitu Reykjavíkur.

Samkvæmt fjölmiðlum reyndist verðmat Glitnis um 7,6 milljarðar en verðmat Landsbankans töluvert hærra. En ef marka má fjölmiðla metur Landsbankinn verðmæti Gagnaveitunnar samkvæmt þeim forsendum sem Landsbankinn gefur sér, rúma 11 milljarða í dag. En jafnframt hefur komið fram í fjölmiðlum að Landsbankinn telji að verðmætið verði rúmir 28 milljarðar árið 2011. En sú upphæð er hærri en sú upphæð sem borgarstjóri fékk fyrir hlut borgarinnar í Landsvirkjun.

Þetta er náttúrlega mjög vandræðalegt fyrir borgarstjóra og Sjálfstæðisflokkinn allan, sem hatast hefur út í ljósleiðaravæðinguna í rúman áratug. Enda hafa sömu sjálfstæðismenn brugðið á það einkennilega ráð að krefjast leyndar yfir niðurstöðu verðmats á Gagnaveitunni."

[Magnús Birgisson (IP-tala skráð) 16.9.2009 kl. 10:12]

hehe.....verðmat frá árinu 2007.....það væri gaman að lesa það

Vill svo til að þetta er eitt af mínum uppáhaldsviðfangsefnum þessi misserin.

Að gera verðmat er mjööööög einfalt...eða þannig séð. Það byggir bara á 3 stærðum:

Verðmat = ((FCF)*g)/WACC (í einföldustu mynd)

FCF(Free Cash Flow) eða frjálst fjármagn frá rekstri. Þetta þarfnast ekki mikillar yfirlegu því það er einfaldlega lesið útfrá rekstrarreikning fyrirtækisins.

g (Gordon's Growth...prófaðu að googla). Mælikvarði á hversu mikið fyrirtækið vex inní framtiðina. Þetta er gríðarlega viðkvæmt því ef þú segir 3% vs. t.d. 2% þá hefur það mikil áhrif á verðmatið. Þarna klikkuðu menn alvarlega í bólunni þegar menn héldu að allt myndi hækka endalaust...hlutabréfaverð, húsnæðisverð, tekjur fyrirtækja og hagnaður, osfrv. Það er ekki óalgengt að uppundir 70% af verðmati fyrirtækisins er háð mati á stækkunarmöguleikum þess. Stundum var þetta 100% td. í dot com bólunni.

WACC (weighted average cost of capital). Þarna klikkuðu menn líka alvarlega. Menn sögðu sem svo að aðgangur að ódýru fjármagni er óendanlegur. Við vitum hvernig sú forsenda fór. Annað sem menn klikkuðu á er ávöxtunarkrafa eigin fjár og mátu áhættuþáttinn of lágan. M.ö.o. fyrir neðan strik var of lág tala og þar með var verðmatið of hátt.

Það sem vekur áhyggjur í þessu efni, þ.e. hvað varðar Gagnaveituna, er að stærsti lánveitandinn er eigandinn sjálfur, þ.e. OR. Það vekur upp spurningar hvort OR sé að reikna eðlilegt áhættuálag ínní vexti í lánveitingum svo og hvort OR sé að gera eðilega ávöxtunarkröfu til eiginfjárframlaga sinna.

Við sjáum hversu ofboðslega matskennt þetta er allt og það útskýrir þennan mikla mun á verðmatinu, frá 8 milljörðum uppí 30.

A.m.k....punkturinn með þessari langloku er að það er full ástæða til þess að framkvæma annað verðmat mv. forsendur einsog þær líta út núna og þá er það spurninginn.....ef það er neikvætt....mun OR hafa hugrekki til þess að segja hingað og ekki lengra ?

Annað...þú hefur ekkert bloggað um söluna til Magma...væri gaman að heyra skoðanir þínir á  því. Mér finnst hún hið besta mál...     

[Bensi (IP-tala skráð) 16.9.2009 kl. 12:39]

Nokkrar athugasemdir við þetta þar sem að mínu mati er þekking almennings á málinu alltof yfirborðskennd og lituð pólitík og lélegri fjölmiðlaumfjöllun (sem er almennt reyndar sér-kapítuli útaf fyrir sig  )

"Þótt einn annar aðili sé á markaðnum kalla ég það ekki virka samkeppni.  Það heitir í besta falli fákeppni."
Væri það eitthvað betra ef þeir væru fleiri?
Hvaða vit er í því að leggja tvo ljósleiðara frá mismunandi fyrirtækjum inn á heimili fólks nú eða fyrirtækja?
Það er ekkert annað en sóun á fjármunum, hvort sem það eru fjármunir opinberra aðila eða einkafyrirtækja (og opinberir aðilar ættu aldrei að vera í samkeppni við einkaaðila).
Að leggja ljósleiðara til heimila án þess að farið sé almennt í framkvæmdir þar sem skipt er um veitulagnir (eða nýlagnir lagðar inn í nýtt húsnæði/hverfi) er í raun algjört rugl því að kostnaðurinn er alltof mikill fyrir okkar fámenna samfélag.  Ég væri t.d. til í að sjá hver kostnaðurinn var á Seltjarnarnesinu sem og á Akranesi þar sem eingöngu voru lagðar fjarskiptalagnir.  Sömuleiðis væri áhugavert að fá tölur frá Gagnaveitunni og Mílu um hversu margir notendur eru að nota kerfið þeirra á þessum stöðum.

Séu núverandi kerfi á Íslandi skoðuð þá duga koparkerfin að mestu leyti ennþá í þéttbýli. ADSL og VDSL á koparstrengjum eru enn fullnægjandi fyrir almenna gagnaflutninga (sem og mynd og tal) . Svo má ekki gleyma gamla breiðbandinu (sem er „fiber to the curb“ og coax heim til notenda) sem er þó nokkuð útbreitt og ætti nú að vera hægt að nýta það fyrir gagnaflutning líka (sbr. „cable modem“ sem eru mjög vel þekkt erlendis).  Allar nýlagnir ættu auðvitað að vera á ljósi enda er það örugglega orðið ódýrara í dag að leggja ljós en kopar en þó skal á það bent að það eru ennþá vandkvæði með að veita sambærilega talsímaþjónustu yfir ljós og hægt er að veita á kopar.  Það hefur tekið ansi langan tíma að fá ódýran og nothæfan endabúnað fyrir heimatengingar á ljósi og að mínu mati er hefðbundin talsímaþjónusta ennþá mun betri á kopar en ljósi.

"Stór hluti grunnfjárfestinga Mílu voru gerðar af opinberum aðilum úr opinberum sjóðum áður en þær fóru að skila rekstraraðilanum arði.  Tekjur Mílu koma af rekstri kerfis sem ríkið hefur lagt undanfarna áratugi og kostaði milljarða."
Þessi rök standast ekki hjá þér.  Landssíminn sótti þessa peninga ekki í ríkissjóð heldur skilaði hann ríkissjóði töluverðum arði í fjölda mörg ár ef ekki áratugi.  Landssíminn fékk sjálfsagt lánað fyrir þeim hlutum sem hann þurfti að kaupa (auðvitað með ríkisábyrgð eins og eðlilegt var með ríkisfyrirtæki) og stóð víst ávallt við greiðslur.
Sennilega var einn stærsti kostnaðarliðurinn ljóshringurinn í kringum landið en hann var að mestu leyti (ef ekki öllu) fjármagnaður af NATO svo að ekki var sótt í vasa skattgreiðenda.
Það er nú ansi langt síðan að Landssíminn var á ríkisspenanum (eðlilega var þetta fjárfesting á vegum hins opinbera í kringum 1906 þegar Landssíminn byrjaði )

"Það er beinlínis hlutverk Orkuveitunnar að halda úti grunnkerfum á sínu veitusvæði og það er mín skoðun að ljósleiðarinn sé hluti af þeirri grunnþjónustu 21. aldarinnar alveg eins og rafmagnið og síminn varð hluti af grunnþjónustunni á 20. öldinni þótt það hefði ekki verið það á þeirri nítjándu."
Þú hefur auðvitað fullann rétt á því að hafa þessa skoðun.
Mín skoðun er sú að hlutverk Orkuveitunnar sé að veita rafmagni, vatni (heitu og köldu) til viðskiptavina sinna ásamt því að koma skolpi frá viðskiptavinum (fráveitan).
Ef Orkuveitan á að vera að veita grunnþjónustu yfir ljósleiðara ættu þeir þá ekki yfir öll kopar-, ljós- og örbylgjusamböndin líka ?
Er nokkuð vit í því að það sé samkeppni (eða fákeppni) á þessum markaði?
Reyndar var það ein af hugmyndum Alfreðs að kaupa grunnet Símans (sem ku hafa leitt af sér að grunnetið var tekið út úr Símanum) en það væri svo sem ekki svo vitlaus hugmynd að sameina Gagnaveituna og Mílu og þá sjálfsagt líka aðra aðila s.s. Fjarska og önnur grunnetsfyrirtæki á landsbyggðinni.Ég hef auðvitað ekki þær tölulegu forsendur sem stjórnendur Gagnaveitunnar vinna út frá.  Þeir gera væntanlega áætlanir byggðar á einhverri arðsemiskröfu miðaða við einhvern tiltekinn tímapunkt.  Það er hins vegar ljóst eins og þú segir að tækniframfarir á 21. öldinni eru hraðar og því þarf að miða arðsemiskröfuna við mun styttri tíma en gert var í gamla daga. 
Arðsemis- og afskriftakröfur á rafmagns-, vatnsveitu- og skolplögnum eru allt aðrar en á ljósleiðaralögnum (sem og koparlögnum og örbylgjusamböndum). 
Við ljósleiðaralagnir er eðlilegt að reiknað með því að hægt sé að selja mörgum aðilum umferð um sama strenginn - og hægt er að deila þeirri umferð milli margra aðila.
Með t.d. rafmagns- og vatnslögnum er alveg ljóst að það er aðeins einn aðili sem getur farið um þær lagnir, ekki er nein samkeppni í boði þar þar (né í skolpinu ).Sé það rétt sem fram kemur í þessu áliti Landsbankans að innan fárra ára verði verðmætið komið í 30 milljarða þá er ljóst að 5, 8 eða 10 milljarða kostnaður við uppbyggingu kerfisins er frábær fjárfesting svo ekki sé minnst á þann samfélagslega ávinning sem íbúar á veitusvæði OR/GR hafa af málinu en hann verður margföld þessi upphæð á næstu 5-10 árum.
Álit Landsbankans er "svona 2007".  Síminn var seldur á hvað, 50-60 milljarða? Hvernig dettur mönnum í hug að það fengjust 30 milljarðar fyrir kerfi Gagnaveiturnar sem er miklu minna í sniðum en Símans?  Á meðan ekki eru fleiri notendur en raun ber vitni á kerfi OR þá tel ég að það náist aldrei fyrir útlögðum kostnaði.Það er mín skoðun að Alfreð, Guðmundur og þeir sem lögðu af stað í ljósleiðaraævintýrið á sínum tíma hafi verið einstaklega framsýnir þótt Guðlaugur Þór og fleiri hafi nýtt hvert tækifæri í gegnum tíðina til að rakka þetta niður.
Að mínu mati hefur þetta mál verið alltof mikið lituð af átökum milli flokka.  Sjálfur er ég óflokksbundinn og horfi bara á þetta út frá minni þekkingu á markaðinum.
Það er kannski best lýsandi fyrir þetta mál allt að fyrirtæki í eigu hins opinbera eiga aldrei að vera í samkeppnisrekstri því að það verður alltaf eitthvað „pólitísk þras og vesen“ í kringum slík mál.
Þetta mál þyrfti að rífa upp úr flokkspólitíkarbullinu og menn horfi raunhæft á það.  Það ekki forsvaranlegt að vera með mörg kerfi fyrir jafnfáa aðila og raun ber vitni á Íslandi.  Hvaða vit er í því að 300.000 hræður séu með mörg lagnakerfi?  Það er álíka heimskulegt eins og að við værum með 2 hringvegi hlið við hlið í kringum landið sem gætu tekið jafn mikinn fjölda bifreiðaLínu.nets ævintýrið var eitt af mistökum Alfreðs sem "starfandi stjórnarformaður" Orkuveitunnar og mun líklega standa uppi sem stærstu mistökin hans (og þá Guðmundar líka) – sem annars hefur gert fullt af góðum hlutum sem munu því miður gleymast.  Það góða gleymist oftast!
Ég leyfi mér að fullyrða að Lína.net hafi verið  sannkölluð peningahít, þar sem það snérist um meira en bara það að leggja ljósleiðara og veita grunnþjónustu á honum. Þeir keyptu upp fullt af öðrum fyrirtækjum s.s.  örbylgjukerfi Skýrr (áður Loftnet Skýrr), Tetrakerfi (samkeppni á öryggisfjarskiptamarkaðinum (lögregla, slökkvilið, hjálparsveitir)... hverjum datt slíkt bull í hug ), útlandasímtöl, internetþjónusta, ætluðu sér í myndveitu o.s.frv.  Ekkert stendur eftir af þessu nema ljósleiðarahlutinn.
Og svo var það STÓRA klúðrið, internet um rafmagn, sem í raun var ástæðan fyrir stofnun Línu.nets (Helgi Hjörvar á nú rafmagnshlutann eiginlega „skuldlaust“).
Það má ekki gleyma þessari forsögu sem skapað hefur þessar miklu skuldir sem Gagnaveitan "fékk í arf" þó að það kæmi mér ekki á óvart að eitthvað hafi verði "hreinsað til" í skuldasúpunni og að Orkuveitan hafi tekið eitthvað á sig.

Þá má ekki gleyma því að Lína.net gerði samninga við aðila sem voru það hagstæðir fyrir viðskiptavininn (fyrirtæki) að það mun taka Línu.net (og nú Gagnaveituna) ansi marga áratugi að borga sig (undirboð (?)  ).  Hvaða vit er í því fyrir okkur skattgreiðendurna og notendur annarrar þjónustu Orkuveitunnar?
Þar held ég að eftirlitsaðilar (Póst- og fjarskiptastofnun, Samkeppnisstofnun) hafi brugðist – en það er svo sem ekki í fyrsta skipti sem eftirlitsstofnanir bregðist á Íslandi (og líklega ekki í það síðasta ).

Með vinsemd og virðingu
Bensi

[Bensi (IP-tala skráð) 16.9.2009 kl. 12:45]

Afsakaðu langlokuna hjá mér, fannst ég bara þurfa að koma þessu frá mér - og einhvern veginn hefur seinni hlutinn fallið saman í einn stórann texta

[Sigurður Viktor Úlfarsson, 16.9.2009 kl. 13:12]

Fróðleg yfirferð.  Já, vissulega er þetta bundið ýmsum áhættuþáttum og 2007 kannski ekki alveg hátindur faglegra fjármálagjörninga. ;)  OR hefur hins vegar mikla reynslu í að reikna út arðsemi og áhættuþætti veitukerfa og ljósleiðarinn er auðvitað eitt slíkt.  Stofnkostnaðurinn er hins vegar gríðarlegur og það er nákvæmlega þess vegna sem enginn kemst inn á þennan markað og það er nákvæmlega þess vegna sem nauðsynlegt er að koma á samkeppni Á ljósleiðaranum en ekki UM hann.

Sé þetta fyrirsjáanlega ekki að ganga og komi fram aðrar leiðir, t.d. varðandi koparinn sem menn sjá fyrir sér að verði notaðar næstu árin og áratugina með einhverjum sambærilegum árangri og ljósleiðarinn þá er ég alveg viss um að menn skoða það gaumgæfilega.  Mér finnst það hins vegar bera vott um gæði málsins að Guðlaugur Þór hélt GR á meðan hann var stjórnarformaður þótt hann væri búinn að tala gegn málinu í tíu ár.

Ég er nokkuð sannfærður um að ljósleiðarinn er framtíðin og held að ljósleiðarinn eigi eftir að verða ein af lykileiningum Orkuveitunnar.  Ég hef ekki heyrt neitt sem breytir því.  Það að ljósleiðaravæða veitusvæðið mun auka samkeppnishæfni þess gríðarlega þegar til lengri tíma er litið jafnt sem búsetusvæði innan Evrópu og atvinnusvæði.  Ég held að þetta ljósleiðaralandslag eigi eftir að líta allt öðru vísi út eftir 5-10 ár þegar við verðum raunverulega farin að nýta ljósleiðarann.  Það eru spennandi tímar framundan.

------------------------

Hvað varðar söluna til Magma þá var nú ekki beinlínis eins og kaupendurnir biðu í röðum og OR hafði verið skipað að selja fyrr en seinna.  Það var búið að einkavæða HS Orku.  Einhver smáhlutur OR breytti því ekki neitt.  Ég held hins vegar að þetta sé ekki góður samningur en þetta var niðurstaðan og ef ég þekki mína menn rétt þá hafa þeir nú alveg örugglega reynt að ná úr þessu því sem hægt var.

Þessi samningur hefur líka ekkert með auðlindirnar að gera.  Reykjanesbær var búinn að leigja þær frá sér fyrir.  Spurningin er, var það of langur tími að leigja þær til 65 ára?  Fyrir venjulegt fólk er það mjög langur tími en þessi virkjanamál öll eru hugsuð til svo langs tíma alltaf.  Ég hef ekki þekkingu á því hvort 45 ár hefði verið eðlilegt eða hvort þeir hefðu helst viljað hafa þau 85.

[Bensi (IP-tala skráð) 16.9.2009 kl. 17:44]

"OR hefur hins vegar mikla reynslu í að reikna út arðsemi og áhættuþætti veitukerfa og ljósleiðarinn er auðvitað eitt slíkt.  Stofnkostnaðurinn er hins vegar gríðarlegur og það er nákvæmlega þess vegna sem enginn kemst inn á þennan markað og það er nákvæmlega þess vegna sem nauðsynlegt er að koma á samkeppni Á ljósleiðaranum en ekki UM hann."
Það er rétt að OR hefur reynslu að reikna út arðsemi og áhættuþætti veitukerfa þar sem þeir eru að selja eigin þjónustu (vatn/rafmagn/skolp) en ljósleiðarinn er ekki eitt af því.  Þar hef ég nú meiri trú á því að Síminn og nú Míla hafi meiri þekkingu enda reka þeir stærsta ljósleiðaranetið að maður tali nú ekki um koparinn líka
Ef þetta væri svona hagkvæmt af hverju er þá Síminn/Míla búinn að ljósleiðaravæða heimilin á fullu?

"Sé þetta fyrirsjáanlega ekki að ganga og komi fram aðrar leiðir, t.d. varðandi koparinn sem menn sjá fyrir sér að verði notaðar næstu árin og áratugina með einhverjum sambærilegum árangri og ljósleiðarinn þá er ég alveg viss um að menn skoða það gaumgæfilega."
Helsta vandamálið við ljósið hefur verið endabúnaðurinn.  Á meðan hafa tækninýjungar fyrir koparinn haldið áfram að streyma á markað og virðist "dauðaspár" manna um koparinn ekki ætla að rætast.
ADSL (eða öllu heldur ADSL2+) ræður við um 24Mb/s hraða í ákveðinni nálægð frá símstöl.  Til þess að vera með gott sjónvarp ásamt gagnaflutningi (2 tölvur á heimilinu) reikna ég með að maður þurfi um 10Mb/s.  Helsta vandamálið með ADSL er vegalengdin en það eru reyndar til nokkrar leiðir til þess að framlengja ADSLinu eitthvað.
VDSL er svo allt annar kapítuli.  Talað er um 30 til 60Mb/s og jafnvel allt að 100Mb/s, fer eftir fjarlægð frá götuskápnum að húsnæðinu.   T.d. eru internettengingar á ljósleiðara til heimila í dag iðulega ekki stærri en 30 til 36Mb/s sem þykir feikinóg.
Breiðbandið gamla keyrir á ljósleiðara í götuskápa og þaðan er sjónvarpsmerkið sent um coax ("loftnetskapla") og virkar þetta svipað og svokölluð kapalmódem.
Skv. nýjustu tækni þá má keyra allt að 100Mb/s samband á þessu og ef ég man það rétt skv. gömlum upplýsingum frá Símanum þá er eitthvað um 13 til 15 þús. heimili á landinu tengt á Breiðbandinu.  Óþarfi að tengja það allt saman strax á ljósi .

"Mér finnst það hins vegar bera vott um gæði málsins að Guðlaugur Þór hélt GR á meðan hann var stjórnarformaður þótt hann væri búinn að tala gegn málinu í tíu ár."
Er það ekki bara af því að þeir voru í meirihlutasamstarfi með Framsókn - og Alfreð var með Björn Inga í vasanum 

Ég fór einu sinni á hádegisfund hjá Skýrslutæknifélaginu þar sem Lína.net (frekar en Gagnaveitan) var með kynningu og Síminn líka (man nú ekki ártalið).
Í fyrstu fór ég með mjög opinn huga og var einn af þeim sem vildi ljósvæða allt en á þessum fundi snérist það eiginlega alveg.
Mér leið eins og það væri verði að reyna að selja mér hlutabréf í Decode eða einhverja slíka loftbólu í kynningunni hjá Línu.neti.  Svo kom gaur frá rannsóknardeild Símans sem gjörsamlega tók Línu.net í nefið með staðreyndum og tölulegum upplýsingum.   Síðan þá hef ég kynnt mér þessi mál betur, horft með mjög svo gagnrýnum augum á það sem ég sé nú að var algjört sukk hjá Orkuveitunni og að mínu mati smánarblettur á því annars ágæta fyrirtæki.